Kampus Uniwersytetu w Białymstoku
FAZA: konkurs, I nagroda; zrealizowany
AUTORZY:Marek Budzyński, Krystyna Ilmurzyńska, Zbigniew Badowski
ROK: 2009-2014
Plan całości Kampusu:
Zabudowa niska intensywna 1÷4 kondygnacje. Na wydzielonych działkach wskaźnik intensywności zabudowy maksimum W=2,0. Założona intensywność, sprzyjająca intensywności relacji międzyludzkich, przeciwstawiona jest ekstensywności zagospodarowania w otaczających lasach i parkach umożliwiając izolację osoby w naturze. Intensywnie zagospodarowane „działki” powiązane są ciągłym pasem komunikacji i infrastruktury miejskiej o przemiennym charakterze ulicy śródmiejskiej i parkowego ciągu pieszo-jezdnego. Wzdłuż tej ulicy zlokalizowane są funkcje umożliwiające powstanie charakteru przestrzeni publicznej podbudowującej życie społeczne kampusu (kultura, sport, gastronomia, administracja, sztuka, nauka, rozrywka). Skrzyżowania głównej ulicy z drugorzędnym układem komunikacji akcentowane są w formie placów o określonym charakterze. Ruch kołowy – uspokojony, ograniczony do 15 km/h na jezdni z kostki Bauma. Miejsca postojowe na siatce Areal. Woda deszczowa z dachów i powierzchni utwardzonych systemem „strumieni” i „oczek wodnych” wsiąka w teren i odparowuje.
Przedstawiony „Plan regulacyjny” jest szkicem tego typu planu, który uważamy za konieczny do wykonania równolegle do opracowań projektowych A i B (I i II etap).
Uważamy, że istotą jest ciągłość inwestycji. Kampus powinien narastać w sposób ciągły. Proces przygotowania realizacji – budowy akademików, rektoratu, sal sportowych, zaplecza technicznego uważamy, że powinien się rozpocząć bezpośrednio po uzyskaniu pozwolenia na budowę dwóch pierwszych etapów (części A i B) – budynków Wydziałów Matematyki i Biologii oraz Chemii i Fizyki wraz z Uczelnianym Centrum Kultury. Funkcjonowanie ww obiektów nie wytworzy pojęcia Kampusu – miasteczka studenckiego. Może stać się tylko wyizolowaną wyspą na krawędzi miasta.
Instytut Biologii i Wydział Matematyki i Informatyki wraz z Uczelnianym Centrum Obliczeniowym, Wydział Fizyki i Instytut Chemii, Uniwersyteckie Centrum Kultury:
Rozwiązania architektoniczne są kontynuacją uściślającą decyzje podjęte w szkicu planu urbanistycznego.
Matematyka, Fizyka, Chemia i Biologia są podstawą racjonalnego poznania Prawdy. Prawdy o Życiu i Wszechświecie. Idea konieczności ich przenikania i tworzenia Syntezy to imperatyw XXI wieku. Proponujemy budowę budynków w.w. wydziałów i instytutów podporządkować tej Idei.
4 ulice Jedni krzyżują się tworzą plac symbolu Syntezy Nauk. Cztery wejściowe szklane portale i cztery szklane łączniki na wysokości 4,2 m nad posadzką parteru, wsparte na szklanych tablicach (konstrukcja ze stali nierdzewnej) z tekstami tworzącymi napis POZNANIE, tworzą łącznie „informujące” ściany placu. Portale wejściowe to szklane kwadraty 11x11m z nadrukiem obrazu spiralnej galaktyki oraz na jej tle spiralnie rozwijającym się od środka ciągiem cytatów – syntetycznym ujęciem dziedzin wydziałów. Portale odbijają się w wodzie – stałej kałuży z kulistą fontanną pośrodku placu, której sformalizowaną geometrię i powierzchnię posadzki zakłóca nieregularna kępa trzciny.
Przestrzeń placu przepływa między tablicami Poznania i przez bramy „zamknięcia” ucieka w nieokreśloność poznania: przestrzeni kosmicznej (obserwatorium astronomiczne), życia roślin (drzewa na budowli Nauki), życia ludzi (Plac Słoneczny) i energetyki mechanizmów przez nich stworzonych (parking). Obiekty Matematyki, Fizyki i Uniwersyteckiego Centrum Kultury stanowią równocześnie początek formowania Placu Słonecznego, którego aprioryczna szklana fasada (w dolnym pasie przejrzysta, w górnym o dużym procencie refleksyjności) i model układu słonecznego przypomina o zdeterminowanych związkach i wspólnym Początku Natury i Kultury.
Apriorycznej, ujednoliconej formie ulic Jedni, Placu Syntezy Nauk i Placu Słonecznego przeciwstawione są spontaniczne kształtujące się przestrzenie czterech dziedzińców, których formy kształtuje funkcja pomieszczeń.
Racjonalne rozwiązanie każdego budynku opiera się na tym samym schemacie – wejścia do hallu z windami i schodami oraz rozchodzącymi się w dwóch kierunkach „traktami” na dwóch, trzech lub czterech kondygnacjach.
„Traktami” przemieszczania się:
- ludzi (korytarz z indywidualnymi szafkami),
- informacji i sterowania (sieci elektroniczne),
- energii (elektryczność, gaz, ciepło),
- powietrza, wody i kanalizacji.
„Trakty” w pionie łączą schody i dwustronnie przenikają je piony instalacyjne w szachtach. Piony i „Trakty” łączą urządzenia i pomieszczenia. Wentylatory na dachu, c.o., wodę, gaz, elektryczność na parterze (rozprowadzenia poziome pod sufitem i w podłodze). Trakty, Piony i schody tworzą kręgosłup budynków dwu, trzy i czterokondygnacyjnych. W pasmach „Traktu” po wewnętrznej stronie i między ukrytymi podciągami zaprojektowano pasmo szerokości 60 cm do wykonania otworów na piony instalacyjne. W ramach tego pasma otwory można dowolnie kształtować, w czasie projektowania, wykonywania i użytkowania. Do Traktów dołączane są pomieszczenia. W strefie ulic Jedni kształtują jednolitą zunifikowaną ścianę z przestrzenią wentylowaną. W strefie Dziedzińców i styków z otoczeniem (lasem, ogrodem botanicznym, parkingami), przypadek wynikający z potrzeb funkcjonalnych pomieszczeń kształtuje formy ściany. Obrastające ją pnącza i zieleń na formach ziemnych budują nastrój współżycia Apriorycznego i Przypadkowego, równoważenia Dominacji i Empatii. Przyjęta zasada „obrastania” traktu stwarza dużą elastyczność rozmieszczania programu.
Partery 4 budynków naukowo-dydaktycznych: Matematyki, Fizyki, Chemii i Biologii, choć oparte o identyczne zasady wejścia i kształtowania ich przestrzeni podkreślają w sposób czytelny cechy charakterystyczne dziedziny. Na szklanych portalach wytrawione są nazwy wydziałów, obraz spiralnej galaktyki oraz na jej tle spiralnie rozwijający się od środka ciąg cytatów – syntetyczne ujęcie dziedziny wydziału. W większości doboru cytatów dokonali Dziekani i Rady Wydziałów, dzięki czemu udział Użytkownika w procesie projektowym wykroczył poza warstwę programowo-funkcjonalną w sferę symbolicznego przekazu. Wnętrza hallu głównego swoimi rozwiązaniami zestawu funkcji, głównych ekspozycji, kolorystyki i detalu podkreślają cechy Dziedziny. Pierwsze piętro wszystkich budowli jest otwarciem na Integrację w poznaniu Jedni. Szklane korytarze łączą piętro podstawowych sal wykładowych, zwiększając elastyczność użytkowania. Spacer dookoła tworzy przeżycie jedności decyzji urbanistycznych (widoki na ulice Jedni i różnorodność ich zamknięć) i architektonicznych (4 halli eksponujących cechy różniące i ujednolicające). Daje odczucie bycia na zewnątrz i wewnątrz jednocześnie. Odczucie jedności przeciwieństw różnorodności i jedności wspomaga rozumienie procesu i zdarzenia.
Uczelniane Centrum Kultury – UCK zlokalizowano w pierzei Placu Słonecznego na narożniku ulicy łączącej wszystkie części Kampusu. Parlament studencki, sala wystawowa, hall i wejście otwierają się na Plac Słoneczny. Zapraszają do uczestnictwa. Salę widowiskową zaprojektowano jako wielofunkcyjną. Stałe i przejezdne rozkładane widownie wraz z dostawianymi siedziskami pozwalają na dowolne ukształtowanie relacji widownia – pole gry. Po złożeniu widowni pod kabinami technicznymi i na ścianach bocznych można uzyskać pustą przestrzeń dla dowolnych funkcji.
Inwestor – Uniwersytet w Białymstoku
Projektant – Marek Budzyński Architekt sp.z.o.o.
Projekt zagospodarowania, Architektura, Wnętrza: prof. arch. Marek Budzyński, arch. Krystyna Ilmurzyńska, arch. Zbigniew Badowski, arch. Urszula Lewa, arch. Mateusz Herbst
Konstrukcja – mgr inż. Jan Krzysztof Grochowski, JKG; Instalacje sanitarne – mgr inż. Jarosław Kujawa, WSP Polska; Instalacje elektryczne i niskoprądowe – mgr inż. Mariusz Blechar, IN Projekt; Zieleń – arch.kraj. Magdalena Żyłka; Zieleń – nadzór autorski – arch.kraj. Barbara Kraus-Galińska, ABIES; aneks ppoż – inż. Roman Kaźmierczak, FENIKS; rzeczoznawca sanepid – mgr inż. Halina Nejno; Oświetlenie – mgr inż. Jarosław Czarniawski, Erco; Akustyka – mgr inż. Jan Dodacki, AKOD; Technologia funkcji – Recore Sp.z.o.o.; Technologia sali w UCK – mgr inż. Maciej Wojciechowski EMWU-Projekt
architekci współpracujący: Aleksandra Ambroziak, Piotr Borzęcki, Mieszko Burmas, Justyna Juchimiuk, Marta Malewska, Marianna Mikołajczak, Marek Mroziewicz, Mirosław Polak, Urszula Różanska-Owczarek, Agata Sander, Anna Sikorska, Anna Sochocka, Iwona Wiącek, Krzysztof Zdrodowski, Tomasz Zdrodowski
Rzeźba „Wielki Wybuch” – Tomasz Urbanowicz
Generalny wykonawca – Mostostal Warszawa
Podstawowe dane o Inwestycji: Użytkownicy: nauczyciele akademiccy i pracownicy nieakademiccy – 457; studenci – 2410; Podstawowe wymiary: powierzchnia netto – 31 068; powierzchnia użytkowa – 22 476 m2; powierzchnia całkowita – 38 485 m2